آدم ربایی

 

آدم ربایی از مصادیق جرایم علیه اشخاص است که علاوه بر صدمات بدنی شخصیت معنوی و ذهن قربانی هم مورد تعرض قرار می گیرد

حق آزادی تن

حق آزادی تن – به عنوان اصلی ترین آزادی  شخصی- را اصل 32 قانون اساسی چنین بیان می کند  هیچ کس را نمی توان دستگیر کرد مگر به حکم و ترتیبی که قانون معین می کند.» و اصل 33 نیز آورده است: «هیچ کس را نمی توان از محل اقامت خود تبعید کرد، یا از اقامت در محل مورد علاقه اش ممنوع، یا به اقامت در محلی اجبار ساخت، مگر در مواردی که قانون مقرر می دارد.»در این راستا قانون مجازات اسلامی به موجب مواد 575،  583، 621 و برخی مواد دیگر، ضمانت اجرای حق آزادی تن راپیش بینی کرده است

تعریف آدم ربایی

آدم ربایی به معنای سلب آزادی تن است؛ آزادی تن چنین تعریف شده است: «آزادی بدنی هر فرد به طوریکه بتواند از هر نقطهکشور به نقطه دیگر آن، مسافرت نموده یا نقل مکان دهد یا از کشور خود خارج شده و به آن مراجعت نماید و از توقیف بدون جهت محفوظ و مصون باشد. نتیجه این آزادی، لغو بردگی و شبه بردگی، لغو بیگاری، منع توقیف و حبس بدون مجوز اشخاص است.»(جعفری لنگرودی، 1368 ذیل واژه آزادی) بنابراین، آدم ربایی یعنی با جابه جایی شخص از محلی به محل دیگر بدون رضایت او با انگیزه های نامشروع مانند اخاذی یا تجاوز،

 

مجازات جرم آدم ربایی:

مجازات آدم ربایی با توجه به صورت های مختلف آن فرق می کند:1- آدم ربایی:ماده ۶۲۱ قانون مجازات اسلامی، حبس از ۵ سال تا ۱۵ سال را برای مجرمان جرم آدم ربایی در نظر گرفته است.2- نوزاد ربایی:ماده ۶۳۱ نیز به جرم نوزاد ربایی پرداخته است و مجازات ۶ ماه تا ۳ سال حبس را برای آن تعیین نموده است.اگر طفل ربوده شده پیشتر مرده باشد، مجرم محکوم به پرداخت ۱۰۰۰۰۰ تا ۵۰۰۰۰۰ ریال جزای نقدی خواهد بود.3- مجازات شریک جرم آدم ربایی:که به هر صورت مثلا تهیه شرایط و وسایل مورد نیاز به کمک مجرم آمده باشد، طبق ماده ۷۲۶ قانون مجازات اسلامی،به حداقل جزای در نظر گرفته شده برای اصل جرم، که ۵ سال برای آدم ربایی و ۶ ماه برای نوزاد ربایی است محکوم می شود.4- تشدید مجازات:حداکثر مجازات فوق، زمانی برای مجرم صادر می شود که فرد ربوده شده کمتر از ۱۵ سال سن داشته باشد، در اثر ربودهشدن متحمل آسیب های جسمی یا شرافتی شده باشد، یا ربودن توسط وسیله نقلیه انجام شده باشد.5- شروع به آدم ربایی:اگر فرد اقدام به آدم ربایی نماید اما به هر دلیلی موفق نشود جرم را به سرانجام برساند، طبق ماده ۴۱، تبصره ۶۲۱ قانون مجازات اسلامی، مجازات ۳ الی ۵ سال حبس برای وی در نظر گرفته می شود.6- مخفی کردن اموات:بر اساس ماده 635 کتاب تعزیرات قانون مجازات اسلامی. بر اساس این ماده، هرکس بدون رعایت نظامات مربوط به دفن اموات،جنازه‌ای را دفن کند یا سبب دفن آن شود یا آن را مخفی کند، به جزای نقدی از یکصد هزار تا یک میلیون ریال محکوم خواهد شد.7- مخفی کردن مجرم:یکی از صورت های خاص ادم ربایی است. تبصره 2 ماده 24 قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح مصوب سال 1382 در این خصوصمی‌گوید: «معاونت در امر جاسوسی و یا مخفی کردن و پناه دادن به جاسوس جرم محسوب و مرتکب به تبع مجرمان اصلی نظامیدر دادگاه‌های نظامی محاکمه و در مواردی که مجازات جاسوس مجازات محارب و یا اعدام است به حبس از سه سال تا پانزده سال محکوم می‌شود.»8-ربودن اتباع ایرانی:قانون تشدید مقابله با اقدامات تروریستی دولت آمریکا مصوب 10 آبان سال 1368. طبق این ماده واحده: «به منظور مقابله به مثل دربرابر اقدامات دولت آمریکا رئیس جمهور موظف است جهت دستگیری و مجازات آمریکایی ها و عوامل‌ مستقیم و غیر مستقیم آنها که درمحاکم قضایی ایران محکوم شده‌اند اقدامات لازم را به عمل آورند.

 

تکریم  و احترام به آزادی انسان ها در آیه 70 سوره اسراء آمده است :«ولقد کرّمنا بنی آدم و حملناهم فی البرّ والبحر و رزقناهم من الطیبات و فضّلنا هم علی کثیر ممن خلقنا تفضیلا »«ما فرزندان آدم را بسیار گرامی داشتیم و آنها را به مَرکب دریا و خشکی سوار کردیم و از هر غذای پاکیزه روزی دادیمو ایشان را بر بسیاری از مخلوقات خود برتری و فضیلت بخشیدیم.» همچنین، آزادی انسان در روایات ائمه (ع) جزء خلقت و سرشت انسان دانسته شده است که انسان بدون آن معنا ندارد.(نهج البلاغه 604)